Kościół parafialny i obiekty kultu – Krzysztof Więch 2005 r.

1. Budowa świątyni

W Iskrzyni pierwszy drewniany kościółek wybudował z własnych funduszy około 1750 r. Franciszek Bukowski, właściciel ziemski. Świątynia miała za patrona św. Jana Nepomucena. Według tradycji ustnych kościółek ten miał stać nad potokiem, gdzie przechodziła droga bita, „cesarski gościniec” prowadzący z Przemyśla przez Przełęcz Dukielską na Węgry. W czasie jej budowy wyznaczono drogę wprost na kościółek, który musiał ulec rozbiórce¹.

Idea wzniesienia kościoła na terenie Iskrzyni pojawiała się kilkakrotnie. Najpierw był to rok 1907, gdy wznoszono nowy kościół w Krościenku Wyżnem. Mieszkańcy Iskrzyni, wiedząc że będą musieli ponosić koszty jej budowy, postanowili wznieść własny kościół. Ówczesny proboszcz Krościenka Wyżnego, ks. W. Telega nie wyraził na to zgody². Kilkadziesiąt lat później (1949 r.) podjęto kolejną próbę. Zamierzano zakupić drewnianą cerkiew w Bieszczadach, ale nie udało się tego zrealizować z powodu sprzeciwu miejscowej ludności³.

Rok 1980 okazał się przełomowy. Do głosu dochodzi NSZZ „Solidarność”. Prężny ruch i związek zawodowy, który w tym czasie był ewenementem w całym bloku komunistycznym. Władze komunistyczne musiały się z nim liczyć. Będąc pod dużą presją społeczną zmuszone były do ustępstw w kwestii budowy nowych świątyń. 24 listopada 1981 r. weszło w życie zarządzenie Prezesa Rady Ministrów ułatwiające uzyskanie zezwoleń na budowę świątyń czy też przydział materiałów budowlanych⁴. Marian Prugar, u którego urządzono wcześniej salkę katechetyczną, doszedł do przekonania, że nadarza się wyjątkowa okazja aby na terenie jego posesji urządzić kaplicę. Zdecydował się na bezpłatne przekazanie na ten cel budynku gospodarczego. Ofiarodawca swoją decyzję potwierdził przed proboszczem Krościenka Wyżnego. Jesienią tegoż roku uzyskano zgodę bp I. Tokarczuka na celebrowanie niedzielnej Mszy świętej w adaptowanej salce katechetycznej. Pierwszą eucharystię odprawiono w dniu 19 października 1980 r.⁵. Rozwiązanie problemu z wykorzystaniem adaptowanej salki okazało się przejściowym. Zaczęło brakować miejsca dla osób, które chciały uczestniczyć we Mszy św. Dlatego grupa mieszkańców Iskrzyni wyszła z inicjatywą poszerzenia kaplicy lub budową nowego kościoła filialnego. Na specjalnie zwołanym zebraniu wiejskim w dniu 12 lutego 1981 r. podniesiono kwestię budowy kościoła. Mieszkańcy wsi wybrali 28 osobowy, Społeczny Komitet Budowy Kościoła oraz Zarząd Komitetu w składzie: Adam Omachel – przewodniczący, Andrzej Lorens- z-ca przewodniczącego, Ludwik Zarych- z-ca przewodniczącego, Bronisław Węgrzynek- sekretarz, Tadeusz Frydrych- sekretarz, Marian Prugar -skarbnik⁶. Tydzień później, tj.18 lutego 1981 r. w klasztorze księży michalitów w Miejscu Piastowym odbyło spotkanie reprezentantów wsi z bp. I. Tokarczukiem. Omachel Adam, Marian Prugar i Ludwik Zarych⁷.

Spotkanie było owocne, ponieważ hierarcha, nie tylko, zezwolił na budowę, ale udzielił cennych dotyczących inwestycji. Powołany do istnienia Społeczny Komitet Budowy Kościoła podjął wiele działań, które procentowały w podjętych pracach budowlanych, uzyskanych zezwoleniach i zebranym materiale budowlanym. Od wszystkich mieszkańców zebrano zobowiązanie, o złożeniu określonej kwoty na rzecz budowy. Z zadeklarowanych 800 tysięcy zł, w marcu 1981 r. zebrano 500 tysięcy zł. Pieniądze zebrane w dziewięciu rejonach miejscowości rozliczano i przekazywano skarbnikowi M. Prugarowi⁸. Oprócz zbierania funduszy, członkowie Społecznego Komitetu Budowy Kościoła czynili starania o nabycie materiałów, co w latach 80-tych ubiegłego stulecia było czymś trudnym i wymagającym wiele cierpliwości. Brakowało materiałów budowlanych, tworzyły się ogromne kolejki za środkami powszechnego użytku. Potrzebną cegłę zakupiono w okolicach Krosna i Brzozowa tj. w Bliznem, Golcowej, Łężanach i w Bieszczadach w Hoczwi, ale by ją kupić, mieszkańcy Iskrzyni musieli podjąć pracę przy jej produkcji. Najczęściej pracowano przy jej wywożeniu lub wwożeniu do pieca. W tym samym czasie zakupiono 60 m³ kloca jodłowego z przeznaczeniem na szalunki i boazerię, który przetarto w tartaku w sąsiedniej Woli Komborskiej. Ponadto nabyto 60 t wapna palonego, drut zbrojeniowy oraz kamień na podmurówkę⁹. Po zakupie materiałów, wyłonił się problem znalezienia odpowiedniego placu pod budowę. Na zebraniu wiejskim padały różne propozycje. Część osób optowało za budową na działce M. Prugara, inne zaś z ks. J. Waisem na czele, szukały innego rozwiązania. Ostatecznie zdecydowano, aby teren obejrzał architekt specjalizujący się w projektowaniu kościołów. Zadanie to zlecono mgr inż. L. Reppelowi z Przemyśla, który w dniu 12 maja 1981 r. obejrzawszy teren uznał go za zbyt szczupły pod budowę kościoła. Postulował wyburzenie sąsiedniego budynku mieszkalnego, którego właścicielem był W. Pelczar oraz istniejącej kaplicy. Po pewnym czasie architekt przesłał dwa wykonane przez siebie szkice budowy świątyni. Mieszkańcy mogli je oglądać osobiście, ponieważ zostały udostępnione do wglądu. Wobec niekończących się dyskusji na ten temat, które skłóciły społeczność Iskrzyni, zaczęto szukać nowej lokalizacji pod budowę. Jeden z członków Społecznego Komitetu Budowy Kościoła wpadł na pomysł, aby dobudować kościół do istniejącego budynku mieszkalnego rodziny Prugarów, na co właściciele wyrazili zgodę. W ten sposób uniknięto wyburzenia jednego z budynków. Kaplicę miano rozebrać z chwilą rozpoczęcia prac budowlanych kościoła i tak się stało.

W krótkim czasie teren obejrzał inny architekt, K. Zajdel z Krosna, który orzekł, że zostaną spełnione wszystkie normy prawne, jeśli podejmie się decyzję o rozpoczęciu budowy. Podał również wskazówki jak uzyskać zmiany w planie zagospodarowania przestrzennego. Uwzględniając te uwagi mgr inż. L. Reppel wykonał plan sytuacyjny, który przedstawiono w Kurii Biskupiej w Przemyślu. Po pewnym czasie Kuria wystosowała specjalne pismo do naczelnika gminy Korczyna z wnioskiem o odstępstwo od planu przestrzennej zabudowy¹⁰. W dniu 15 maja 1982 r. mgr inż. S. Wypiór; naczelnik gminy zatwierdził zmiany oraz plan budowlany i sporządzoną mapkę. Koszty administracyjne wyniosły 681 tysięcy zł¹¹. Projekt architektoniczny wykonał mgr inż. Leonard Reppel z Przemyśla a konstrukcyjny inż. Kazimierz Śmigielski z Ustrzyk Dolnych i mgr inż. Ludwik Zarych z Iskrzyni. Instalację co, wod-kan., gaz. wykonał Alfred Kuźma z Przemyśla¹². Świątynia dobudowano została do istniejącego budynku mieszkalnego. Kościół składa się z dwóch zasadniczych części: dwóch naw wraz z prezbiterium oraz zespołu towarzyszącego, do którego zaliczamy zakrystię i magazyny. Pierwotnie projekt przewidywał podpiwniczenie jedynie pod nawą boczną. Na wniosek prowadzącego budowę kościoła ks. Cz. Jaworskiego, Społeczny Komitet Budowy zdecydował o podpiwniczeniu całego kościoła. Projekt podpiwniczenia oraz obliczenia statyczne stóp fundamentowych i płyty stropowej, wykonał mgr inż. L Zarych, który był inspektorem nadzoru nad cała inwestycją¹³. Po uzyskaniu zezwolenia u władz państwowych., ks. J. Wais 26 sierpnia 1982 r. poświęcił plac budowy, a ks. S. Tokarz – wikariusz z Krościenka Wyżnego – w zastępstwie ks. Cz. Jaworskiego odprawił mszę świętą. Chcąc usprawnić pracę przy budowie, wieś została podzielona na 20 roboczych rejonów, wybrano rejonowych odpowiedzialnych za utrzymanie stałego kontaktu z rejonem. W dniu 1 września 1982 r., J. Prugar notarialnie przekazała w formie darowizny działkę numer 668/1 o powierzchni 19 a na własność parafii Krościenko Wyżne. W imieniu parafii akt notarialny podpisał ks. J. Wais.W dniu 4 września 1982 r. rozpoczęto prace budowlane. W ciągu 14 dni wywieziono około 400 m³ ziemi. Sprzyjająca pogoda sprawiła, że szybko zalano ławy fundamentowe. Następnie wzniesiono podmurówkę z cegły i kamienia ozdobnego. W połowie listopada tegoż samego roku zalano strop „kościoła dolnego”. Prace zbrojeniowe wykonała ekipa z Targowisk k. Krosna. Majstrem był S. Lorens a nadzór techniczny nad całością prac sprawował inż. L. Zarych. Przed nadchodzącą zimą zdjęto szalunki a płytę zabezpieczono plandeką i grubą warstwą słomy. Do świąt Bożego Narodzenia 1982 r. położono jeszcze posadzkę, wylano podwyższenie pod ołtarz, wstawiono drewniane drzwi, zadekowano okna i zainstalowano instalację elektryczną i gazową. W takich warunkach, mieszkańcy wsi uczestniczyli we mszy św. – „Pasterce”, w dniu 24 grudnia1982 r. W pierwszych miesiącach 1983 r. kontynuowano pracę przy kościele. Jeden z mieszkańców wsi Edward Rysz wykonał bezpłatnie metalowe okna do „kościoła dolnego”¹⁴.Poważnym problemem podczas realizacji inwestycji była szalejąca inflacja. Społeczny Komitet Budowy Kościoła na wspólnym zebraniu, razem z ks. Cz. Jaworskim ustalił harmonogram prac na cały 1983 r. Plan działań przewidywał: wyburzenie istniejącej kaplicy, wyciagnięcie murów pod dach, położenie dachu i przykrycie go blachą, wmurowanie aktu erekcyjnego i poświęcenie „kamienia węgielnego”. Ponadto ustalono zasoby poszukiwania wsparcia finansowego pochodzącego z kraju i zagranicy¹⁵. Stosowną pomocą okazali księża pochodzący z Iskrzyni: Stanisław Kielar (proboszcz w Łęgowie koło Sulechowa), Władysław Lorens (proboszcz w Tarnawcu koło Leżajska), Edward Stępek (proboszcz w Nienadówce koło Sokołowa Małopolskiego.), Józef Węgrzynek (pracujący w Szwecji), którzy w swoich parafiach przeprowadzili zbiórkę pieniędzy na budowę świątyni. Wśród ofiarodawców znalazła się także Polonia amerykańska i australijska. Prośba skierowana do Kurii Biskupiej w Przemyślu również zaowocowała dwukrotnie dotacjami finansowymi przekazanymi do kasy Społecznego Komitetu Budowy Kościoła¹⁶.

Parafia macierzysta w Krościenku Wyżnym przez cały czas budowy kościoła wspierała poczynania mieszkańców Iskrzyni. W 1982 r. przekazała kwotę 500 tysięcy zł¹⁷ uzyskaną z czterech niedzielnych składek¹⁸. Do 26 VI 1983 r. ekipom budowlanym udało się wykonać większość prac murarskich i betoniarskich z wyjątkiem wieży¹⁹. W dniu 26 czerwca wspomnianego roku bp I. Tokarczuk uroczyście poświęcił „kamień węgielny” i wmurował akt erekcyjny nowej świątyni pw. Matki Boskiej Częstochowskiej. Ponadto wydał zezwolenie na przechowywanie Najświętszego Sakramentu w dolnej części kościoła. Pierwsze tabernakulum zostało wykonane i zamontowane przez Adama Omachla. Po zakończonych uroczystościach ekipy budowlane wróciły do zaplanowanych robót. Do września 1983 r. położono i zadekowano dach i zaczęto kryć go blachą. Prowadzono także pracochłonne roboty przy wieży. Pogarszająca się pogoda i niskie temperatury sprawiły, że musiano je przerwać. Na wiosnę 1984 r. z opóźnieniem zakończono prace dekarskie. Roboty ciesielskie wykonała brygada Stanisława Pigonia, w następującym składzie: Edward Boczar, Tadeusz Fakadej i Czesław Omachel a dekarskie brygada Stanisława Kotłowskiego z Jasionki k. Dukli²⁰. Inflacja która uwidoczniła się w drugim roku stanu wojennego (1982/83 r.) przyniosła pewien zastój w pracach budowlanych. Gromadzono więc kolejne fundusze i zakupiono materiały niezbędne do kontynuowania budowy²¹. W nadleśnictwie Jaśliska zakupiono modrzewiowe kloce, które przetarto w Haczowie z pomocą mieszkańców Iskrzyni, z przeznaczeniem na boazerię sufitową i kasetony. Ks. Cz. Jaworski pomimo trudności w zaopatrzeniu zakupił w Rzeszowie kształtowniki, z których wykonano później okna i drzwi do górnego kościoła. Różne ekipy realizujące grafik robót w poszczególnych miesiącach 1984 r. założyły instalację kanalizacyjną, wyrównały teren wokół kościoła, położyły chodnik procesyjny przed kościołem, zainstalowały centralne ogrzewanie, w stolarni M. Prugara wykonano modrzewiowe kasetony na sufit świątyni. Wyżywieniem pracujących robotników zamiejscowych zajmowały się rodziny wyznaczone przez rejonowych²².

W czasie świąt Bożego Narodzenia 1984 r. ks. Cz. Jaworski ogłosił składkę na zakup kopii obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej, ustalając tym samym, kto będzie patronował nowo wznoszonej świątyni. Mieszkańcy hojnie odpowiedzieli na jego apel. Nie tylko, że zebrano pieniądze na zakup obrazu, ale i na dalsze prace wykończeniowe przy kościele. Cały rok 1985, to czas stopniowego finalizowania robót. Po świętach wielkanocnych do pracy przystąpiła ekipa tynkarzy, która w ciągu 14 dni otynkowała „dolny kościół”, gdy tym samym czasie elektrycy wykonali instalację elektryczną i nagłośnieniową w górnym kościele. Po zakończeniu prac w dolnej części kościoła tynkarze równie szybko położyli tynki w górnej, a następnie wykonali zewnętrzną elewację ²³.

Przed uroczystym poświęceniem kościoła przypadającym w uroczystość Matki Boskiej Częstochowskiej (26.08.1985 r.), wykonano betonową wylewkę, oddano do użytku schody na chór oraz nakropiono tynkiem ściany domu przylegającego do kościoła. W późniejszym czasie ten budynek został zamieniony na plebanię²⁴.

Kościół w Iskrzyni wzniesiony w latach 1982-1985 był obiektem niewielkim (mógł pomieścić 500-600 osób), ale zupełnie wystarczającym na potrzeby wioski. Jego wymiary zewnętrzne wynosiły: długość 23.90 m, szerokość 19,20 m, wysokość kościoła 21,20 m, wysokość wieży 31,20 m, powierzchnia zabudowy 350,00 m².

Tabela 9. Ofiarodawcy i darczyńcy wspierający budowę kościoła i parafię w Iskrzyni²⁵:

2. Wnętrze kościoła

Wnętrze świątyni urzeka swoim pięknem. Ołtarz główny został wykonany w formie tryptyku²⁶. W 1987 r. podczas malowania wnętrza i położenia granitowej (kośmin i sjenit) posadzki dokonano przebudowy ściany ołtarzowej zgodnie z projektem prof. Wincentego Kućmy z Krakowa. Projekt wystroju wnętrza nowej świątyni zatwierdzono po uzgodnieniach z Diecezjalną Komisją Artystyczno-Budowlaną przy Kurii Biskupiej w Przemyślu²⁷. W części głównej ołtarza umieszczono obraz Matki Bożej Częstochowskiej. Został on zakupiony i poświęcony w sierpniu 1985 r. na Jasnej Górze. Obraz znajduje się w zdobionej, pozłacanej ramie wykonanej przez prof. W. Kućmę. Ramę wieńczą dwie pozłacane figury aniołów, którzy w swoich dłoniach podtrzymują nad głową Matki Bożej pozłacaną ażurową koronę. W bocznych częściach tryptyku, na wysokości tabernakulum znajdują się postacie świętych. Z lewej strony wykonana w blasze miedzianej naturalnej wielkości figura św. Brata Alberta Chmielowskiego, a z prawej także wykonana tą samą metodą figura św. Maksymiliana Marii Kolbe. Stół ofiarny do sprawowania mszy św. wykonano z marmuru w połowie 1992 r. W tym czasie wykonano również ołtarzyk pod tabernakulum, chrzcielnicę, świecznik oraz krzyż ołtarzowy ²⁸. Wprowadzone zmiany władze kościelne zatwierdziły kolejno we wrześniu 1989 r.²⁹ i w czerwcu 1992 r.³⁰.

Dzięki staraniom ks. proboszcza Cz. Jaworskiego wyposażono i upiększono wnętrze świątyni. Na przełomie 1990/91 r. wykonano przez miejscowych stolarzy pod kierownictwem M. Prugara dębowe ławki. Wracając do opisu wnętrza kościoła wzrok zatrzymuje wykonany sufit w formie pięciu rzędów modrzewiowo-dębowych, podświetlanych kasetonów. Z sufitu zwisają wykonane w dębie żyrandole oświetlające wnętrze. Autentycznym bogactwem materialnym i artystycznym wyposażenia wybudowanego kościoła są nowe 18-to głosowe pneumatyczne o trakturze elektryczno-magnetycznej organy. Wykonane zostały przez organomistrza S. Ziaję z Chmielnika w oparciu o dyspozycję głosów zatwierdzoną przez ks. mgr M. Gniadego, profesora w WSD w Przemyślu. Projekt szafy został wykonany przez prof. W. Kućmę. Środki materialne pochodziły z fundacji dokonanej przez M. Najbar z Australii oraz ofiar parafian³¹.

3. Cmentarz

Po erygowaniu samodzielnej parafii w Iskrzyni w 1985 r. zaistniała potrzeba założenia nowego cmentarza w tej miejscowości. Wcześniej przez całe lata mieszkańcy opisywanej miejscowości dokonywali pochówku swoich bliskich na cmentarzu przy starym kościele w Krościenku Wyżnem. W 1784 r. władze austriackie nakazały utworzenie nowych cmentarzy z wyłączeniem terenów przykościelnych. Miały być one zlokalizowane w odległości, co najmniej 5 sążni od zabudowań³². Jednak realizacja tego rozporządzenia w przypadku Krościenka Wyżnego przesunęła się w czasie. Bo dopiero 1828 r. proboszcz parafii, ks. Ludwik Radzikowski, wyznaczył nowy teren przy szkole³³. Jednak po 25 latach funkcjonowania musiano go zamknąć. Powód był prosty, pojawienie się wody podskórnej na cmentarzu. Władze austriackie wobec zaistniałej sytuacji wyznaczyły w 1853 r. kolejne miejsce położone na pagórku, przy drodze wiodącej z Krościenka Wyżnego do miejscowości Pustyny. Tak powstały cmentarz istnieje do dnia dzisiejszego³⁴.

Cmentarz w Iskrzyni powstał z inicjatywy ks. Cz. Jaworskiego, Parafialnej Rady Duszpasterskiej, poprzez darowiznę i nabycie 87 a ziemi leżącej na południowym stoku Iskrzyńskiej Góry. Darczyńcami były dwie rodziny mieszkające na terenie parafii. Były to: Anna i Jan Fakadejowie, którzy przekazali 32 a ziemi ornej, numer działki 330/3, Maria i Stanisław Pelczarowie, którzy przekazali 1,01 ha a ziemi ornej numer działki 329/3. Rodzina Eugenii i Jacentego Tylków, przekazała odpłatnie 18 a ziemi ornej, numer działki 328/6. Łączna wartość przekazanych i zakupionych gruntów wyniosła 6190000 zł. Akt darowizny i sprzedaży został potwierdzony notarialnie przez zainteresowane strony w dniu 1 września 1989 r., w Krośnie przez mgr Jana Marka. Parafię Iskrzynia reprezentował ks. Cz. Jaworski – miejscowy proboszcz³⁵.Ordynariusz diecezji przemyskiej bp I. Tokarczuk w dowód uznania i wdzięczności dla darczyńców skierował do niech trzy odrębne pisma³⁶. Na przełomie roku 1989/90, dzięki zebranym funduszom cmentarz otrzymał betonowo-metalowe ogrodzenie. Pracami kierował ks. Cz. Jaworski. Elementy betonowe wykonali własnymi siłami sami parafianie. Przęsła metalowe oraz bramy cmentarne zostały wykonane i zainstalowane odpłatnie przez J. Kłapkowskiego, mieszkańca wsi³⁷. W chwili pisania pracy ks. K. Kwieciński – proboszcz parafii, razem z Parafialną Radą Duszpasterską planuje w najbliższym czasie wybudowanie dużej kaplicy cmentarnej wraz z chłodnią na przechowywanie zwłok³⁸.

1 M. Pelczar, A. Lorens, Sześćset lat… s. 95; Relacja ustna A. Kurconia, Iskrzynia 3.06.2005 r.

2 T. Frydrych, Dzieje budowy kościoła w Iskrzyni, WNK 2000, nr 1(2), s. 6-7.

3 Relacja ustna, T. Frydrycha, 27.06.2005 r.

4 J. Żaryn, Dzieje Kościoła Katolickiego w Polsce (1944-1989), Warszawa 2003, s. 461.

5 J. Lorens, Iskrzynia. Kronika …,t.1, s. 224-225.

6 Relacja ustna T. Frydrycha, Iskrzynia 27.06.2005 r.; Relacja ustna L. Zarycha, Iskrzynia,27.06.2005 r.

Lista pozostałych członków Społecznego Komitetu Budowy Kościoła: B Błaż, E. Boczar, M. Cynkar, J. Folta, J. Frydrych, A. Habrat, E. Inglot, J. Inglot, J. Józefczyk, S. Kasprzyk, C. Kielar, S. Kielar, J. Lorens, S. Lorens, T. Pelczar, S. Pigoń, A. Pojnar, J. Rawrysz ,E. Rysz, J. Rysz, W. Rysz, E. Surmacz, J.Szajna, K. Ślączka.

7 Relacja ustna Wojciecha Zięby, byłego przełożonego domu macierzystego księży michalitów w Miejscu Piastowym w latach 1978-1981, Miejsce Piastowe, 9.12.2004 r.; Relacja ustna L. Zarycha, Iskrzynia 27.06.2005 r.

8 T. Frydrych, Dzieje budowy kościoła w Iskrzyni, WNK 2001, nr 1 (4 ), s. 18; Relacja ustna L. Zarycha, Iskrzynia 27.06.2005 r.

9 T. Frydrych, Dzieje …, WNK 2001, nr 1 (4 ), s.18.

10 Tamże, s. 19-20.

11 AAP, sygn. TP 83A, Pismo Urzędy Gminy w Korczynie do Społecznego Komitetu Budowy Kaplicy w Iskrzyni, Korczyna 15.05.1982 r.; Relacja ustna Cz. Jaworskiego, Tuczempy 1.07.2005 r.

12 API, br. sygn., L. Zarych, Dane techniczne kościoła w Iskrzyni, s. 1-7.

13 Relacja ustna L. Zarycha, Iskrzynia 27.06.2005 r.; Relacja ustna T, Frydrycha, Iskrzynia 27.06.2005 r.

14 J. Lorens, Iskrzynia. Kronika …,t. 1,s. 229; Relacja ustna L. Zarycha, Iskrzynia 27.06.2005 r.

15 T. Frydrych, Dzieje budowy kościoła w Iskrzyni, WNK 2001, nr 2(5),s. 17.

16 Tamże, s. 16-17; Relacja L. Zarycha, Iskrzynia 27.06.2005 r.( nie udało się ustalić wysokość kwoty).

17 AAP, sygn.126 Krościenko Wyżne, 1982, Sprawozdanie za rok 1982 z pracy duszpasterskiej w parafii Krościenko Wyżne, s. 2, ( brak daty wystawienia dokumentu ).

18 T. Frydrych, Dzieje budowy kościoła w Iskrzyni, WNK 2001, nr 1(4), s. 17.

19 J. Lorens, Iskrzynia. Kronika…,t. 2, s. 230; Relacja ustna L. Zarycha, Iskrzynia 27.06.2005 r.

20 T. Frydrych, Dzieje budowy kościoła w Iskrzyni, WNK 2001, nr 4 ( 7), s. 15-16.

21 T. Frydrych, Dzieje budowy kościoła w Iskrzyni, WNK 2002, nr 2 (9), s. 2; Relacja ustna L. Zarycha, Iskrzynia 27.06.2005 r.

22 J. Lorens, Iskrzynia. Kronika…,t.1, s. 231; Relacja ustna Cz. Jaworskiego, Tuczempy 1.07.2005 r.

23 T. Frydrych, Dzieje budowy kościoła w Iskrzyni, WNK 2002, nr 4(11), s. 2-3.

24 Relacja ustna T. Frydrycha, Iskrzynia 27.06.2005 r.; Relacja ustna L. Zarycha, Iskrzynia 27.06.2005 r.

25 API, br. sygn., Księga ogłoszeń parafialnych, t.2.(23.07.1988),[b. n. s.]; J. Lorens, Kronika.., t. 1,s. 237, Relacja ustna Cz. Jaworskiego, Tuczempy, 1.07.2005 r. ;Relacja ustna T. Frydrycha, Iskrzynia 27.06.2005 r.; Relacja L. Zarycha, Iskrzynia 27.06.2005 r.,

26 Opis wnętrza kościoła pochodzi z obserwacji autora pracy i relacji ustnej Cz. Jaworskiego. Relacja ustna Cz. Jaworskiego, Tuczempy 1.07.2005 r.; Relacja ustna T. Frydrycha, Iskrzynia 27.06.2005 r.

27 API, br. sygn. Księga ogłoszeń parafialnych, t. 1(13.12.1987), [b. n. s.]; Relacja ustna Cz. Jaworskiego, Tuczempy 1.07.2005 r.

28 Relacja ustna Cz. Jaworskiego, Tuczempy 1.7.2005 r.

29 AAP, sygn. TP 83A, List bp I. Tokarczuka do Urzędu Parafialnego w Iskrzyni z zaleceniami zmian wnętrza kościoła, Przemyśl 5.09.1989; Relacja ustna T. Frydrycha Iskrzynia 27.05.2005 r.

30 AAP, sygn. TP 83A, List bp I. Tokarczuka do Urzędu Parafialnego w Iskrzyni aprobującego zmiany wnętrza kościoła, Przemyśl 1.06.1992.

31 Relacja ustna Cz. Jaworskiego, Tuczempy 1.07.2005 r.

32 B. Stanaszek, Parafia Brzostek w latach 1918-1944, Brzostek 1994, s. 121.

33 M. Pelczar, A. Lorens, Sześćset lat…, s. 96

34 J. Lorens, Iskrzynia. Kronika…,t.1, s. 219-220.

35 API, br.. sygn. Akt notarialny zawarty między darczyńcami i sprzedającymi a proboszczem parafii Iskrzynia, Krosno 1.09.1989; Relacja ustna T. Frydrycha, Iskrzynia 27.06.2005 r.

36 AAP, sygn. TP 83, Listy pochwalne bp I. Tokarczuka do rodziny Fakadejów, Pelczarów i Tylków, Przemyśl 13.09.1989; Relacja ustna L. Zarycha, Iskrzynia 27.06.2005 r.

37 AAP, sygn. TP 83A, Sprawozdanie z pracy duszpasterskiej za okres od 1 stycznia 1990 do 31 grudnia 1990 r. sporządzone przez ks. Cz. Jaworskiego, Iskrzynia 18.02.1991; Relacja ustna T. Frydrycha, Iskrzynia 27.06.2005 r.

38 Relacja ustna K. Kwiecińskiego, Iskrzynia 30.06.2005 r.